Netwerken.. en de wortels dan?

Een netwerksamenleving als de onze kun je bekijken aan de hand van 2 sleutelbegrippen: connectedness en rootedness. *  We zijn in verbinding (connected), constant, overal; deel van een niet aflatende stroom (flow) van informatie. En we zijn geworteld (rooted) in een bepaalde context, een lokale situatie. 

De balans daartussen, of het gebrek daaraan, is bepalend voor wie we zijn. Zo leeft een twintiger met smartphone in de hand, maar koopt zij het liefst lokale producten. Een veertiger met gezin wil graag op het platteland wonen in een overzichtelijke samenleving, maar er moet wel snel internet zijn en de snelweg moet goed bereikbaar zijn.

De Protestantse kerk Nederland is van oudsher lokaal georganiseerd. Je hoort bij de kerk om de hoek. De kerk is een instituut met de nodige organisatielagen en vergadercircuits. Bovendien put ze uit een rijke traditie, en is veel daarvan op een vast moment – op zondagmorgen in het kerkgebouw - te horen. Daarmee is de kerk stevig geworteld: in de lokale context en in de traditie van de eeuwen. Maar van connectedness – verbondenheid en beweging en de vrijheid om daar je eigen keuzes in te maken – is minder sprake.
Daar heeft de Protestantse Kerk Nederland de pioniersplekken op gevonden. Kerk waar nog geen kerk is, mikkend op een bepaalde doelgroep, met nieuwe vormen.
Een van die pioniersplekken zal Mijnkerk.nl worden, kerk op het internet.
Kerk op het internet is hèt voorbeeld van meegaan in de flow van de netwerksamenleving, waar mensen kunnen aanhaken en uitloggen en daarin zelf hun keuzes maken.
Er is één probleem dat steeds opduikt in discussies over deze ‘digi-kerk’: hoe zit het met de rootedness? Hoe is deze kerk geworteld? Is dat in de orthodoxie: een kruis op de website, en duidelijk spreken over Jezus Christus? Heeft de digikerk zijn wortels in één of meer lokale kerken waar in real life ontmoeting plaatsvindt, gedoopt wordt en de maaltijd gevierd?  Of zijn de wortels van de digikerk misschien de daden van de betrokkenen, en de tegenbeweging die zij op gang brengen in het spoor van Jezus? Kijk naar de Vluchtkerk waar christenen, krakers, allochtone buurtbewoners en BN-ers de handen uit de mouwen steken of hun steun betuigen.
Kortom, hoe en waarin is de ruimte en vrijheid van een netwerkkerk geankerd, zodat ze niet vluchtig, voorbijgaand en vaag wordt?

* in een academische update in het kader van het de Permanente Educatie voor predikanten nam Marcel Barnard ons mee in een analyse van die samenleving en de plek die liturgie (= kerkelijk ritueel) daarin heeft.